Cây Măng Cụt có tên khoa học là: Garcinia mangostana, thuộc họ Bứa (Clusiaceae), là loại Cây Ăn trái thuộc vùng Nhiệt Đới có nguồn gốc từ: Malaysia, từ Malacca qua Moluku, ngày ngay bắt gặp khắp Đông Nam Á, Ấn Độ, Myanma cũng như ở Sri Lanka, Philippine được các nhà truyền Đạo Gia Tô di thực vào Việt Nam, trồng nhiều ở các tỉnh Tây Ninh, Gia Định, Thủ Dầu Một.
Đặc điểm cây măng cụt
Cây gỗ, cao 8 – 10m, đường kính 25 – 35cm. Chia cành thấp, vỏ có nhưa mủ vàng. Lá đơn, mọc đối, hình thuỗn nhọn dày về phía đầu, cuống thô. Hoa tạp tính. Cụm hoa đực 3 – 9 hoa, có lá bắc, cánh đài và cánh tràng 4, nhị nhiều, chỉ nhị ngắn, bao phấn 2 ô. Hoa lưỡng tính, cánh đài và cánh tràng 4, nhị đực 16 – 17, bầu 5 – 8 ô, mỗi ô chứa một noãn.
Quả màu tím có đài tồn tại. Hạt có lớp áo, màu trắng bao bọc thành những múi không đều thường chỉ có 1 – 2 múi có hạt, còn lại bị lép.
Phân bố
Cây phân bố ở vùng nhiệt đới Đông Nam A: Thái Lan, Lào, Campuchia, Việt Nam, Malaixia, Nam Philipin, Nam Ấn Độ, Silanca.
Điều kiện Sinh thái
Cây thích hợp ở các vùng nhiệt đới, nhiệt độ 25-35oC, lượng mưa 1200mm. Măng Cụt ưa đất tươi xốp, ẩm nhưng thoát nước, giàu dinh dưỡng. Cây trồng rất phổ biến ở các tỉnh Tây Ninh Sông Bé để lấy quả ăn.
Mùa hoa tháng 1 – 2 – 3. Mùa quả tháng 5 – 6 – 7
Công dụng
Gỗ không tốt chỉ được dùng trong các công dụng địa phương. Vỏ quả dùng làm thuốc, chữa ỉa chảy, tháo dạ
Kỹ thuật trồng và chăm sóc Cây Măng Cụt
Trồng Cây Măng Cụt
Chuẩn bị đất: nên trồng Măng Cụt trên mô của đất liếp, có bờ bao cống bọng để thoát nước tốt trong mùa mưa, cung cấp đủ nước trong mùa nắng.
Mật độ khoảng cách: Măng Cụt có tán cây lớn, tán là sum xuê, do đó nên trồng thưa cây cách nhau 7-10m, mật độ 100-200 cây/ha, với khoảng cách trồng nầy cây sẽ giao tán sau 30 năm trồng.
Chuẩn bị mô: mô cần được chuẩn bị 1-2 tháng trước khi trồng. Mô hình tròn có đường kính 0,6 –0,8m, cao 0,3-0,5m tùy theo địa hình cao hay thấp. Đất mô nên trộn với 10-20 kg phân chuồng hoai và 200g phân NPK 15-15-15.
Kỹ thuật trồng: Khi cây con được 2 năm tuổi thì đem đi trồng, lúc này cây có 12-13 cặp lá và 1 cành cấp 1, khoét lỗ trên mô vừa với bầu đất, nhẹ nhàng đặt cây vào, lấp đất ngang mặt bầu, cắm cọc giữa cây không bị đổ ngã. Khi đặt cây cần cẩn thận để không bị hư rễ.
Trồng cây che bóng và cây chắn gió
Măng Cụt không chịu được ánh nắng trực tiếp, do đó cần che bóng cho cây trong 4-5 năm đầu. có thể trồng xen Măng Cụt với chuối hoặc trồng dưới tán dừa (hạn chế trồng chuối sứ vì chuối sứ có bộ rễ phát triển mạnh nên sẽ cạnh tranh dinh dưỡng với Măng Cụt).
Tưới nước
Bộ rễ Măng Cụt không có lông hút và phát triển kém cho nên cần cung cấp đầy đủ, thường xuyên cho cây trong mùa nắng và thoát nước tốt trong mùa mưa. Nếu thiếu nước cây sẽ chậm lớn. Đặc biệt giai đoạn sau trổ hoa, mang trái, nếu thiếu nước trái Măng Cụt nhỏ và có phẩm chất kém.
Tỉa cành, tạo tán
Khi cành còn nhỏ cần tỉa bỏ các cành vượt, cành đan chéo nhau để tạo tán cho cây cân đối sau này.
Khi cây đã cho trái, sau thu hoạch cần tỉa bỏ cành sâu bệnh, giập gãy, cành vượt. Chú ý không tỉa quá nhiều làm cho gốc trơ trụi, ánh nắng mặt trời chiếu thẳng vào gốc sẽ gây hại cho cây. Để tạo tán cho cây lùn và tròn đều thì tiến hành cắt ngọn khi cây cao 8-10 m.